Het klapperen van een relais is een situatie die meestal niet wenselijk is. Het wordt veroorzaakt wanneer de conditie van het opengaan hetzelfde is als de conditie van het toegaan van de relais.

Een praktisch voorbeeld: Een relais sluit omdat er voldoende water in een reservoir is. Het relais bedient een pomp die water uit het reservoir zuigt. Het water in het reservoir zakt. Er komt een moment dat de detector nog net een bepaald waterniveau detecteert. Even later is dit niveau er niet meer. Relais gaat open, pomp valt stil. Er sijpelt terug water in het reservoir afkomstig van de pompleiding. Het niveau in het reservoir wordt terug bereikt, relais wordt weer aangetrokken, pomp slaat terug aan, enz... kortom er bestaat een grote kans dat het relais gaat klapperen.

Een anti-terugloopventiel kan de zaak geheel of gedeeltelijk oplossen.

...maar we kunnen ook het inschakelen en uitschakelen van het relais van elkaar wegtrekken. we geven er dus een hysteresis aan.

Hysteresis kunnen we invoeren door een elco over de sensor te plaatsen. Het relais wordt aangetrokken doordat de sensor een gesloten contact vormt. Gaat de sensor echter open dan dan staat er op het eerste ogenblik nog altijd 0 volt over de open sensor. De condensator houdt alles dicht. Dit kan hij niet eeuwig blijven doen en langzaam maar zeker groeit er een spanning over de open sensor. (of elco) Op een bepaald moment duwt hij de basisspanning van Q1 en Q2 zodanig naar beneden dat het relais afvalt.

Praktisch betekent dit dat nadat het minimum waterniveau bereikt was de pomp nog een tijdje doorwerkt. Uiteindelijk zal de pomp afvallen en wel zodanig dat het niveau van het water en het eventueel bijkomend water (van de pompleiding van de stilgevallen pomp) zekerlijk ervoor zorgt dat de sensor niet meer kan ge-activeerd worden of toegaan.

In file [18 KB] het spanningsverloop over de weerstand van 1MOhm // met 1MOhm en ingangsweerstand transistor(en). (sensor sluit dus Elco niet meer kort) De totale weerstand kan men schatten op ongeveer 500k. Als de spanning lager wordt dan 1,4 Volt dan zullen de transitoren afvallen en het relais schakelt dan de pomp uit.

Men ziet dat bij een capaciteitswaarde van 6,6uF het ongeveer 7 sec duurt eer de 1,4 volt bereikt wordt. (In realiteit duurt het zolang niet daar de spanning niet vanaf 12 Volt zakt maar bv vanaf 8 Volt. De 'gesloten' sensor heeft in realiteit een spanning van 4 volt over zich. Vergeet niet dat de sensor bestaat uit 2 koperen draadjes met het aanwezige regenwater ertussen.)